Op zondag 10 september 2023 openen duizenden monumenten in Nederland weer gratis hun deuren voor het grote publiek tijdens de Open Monumentendag. Iedereen is van harte welkom om tijdens dit weekend een kijkje te nemen in een van de prachtige monumenten die zijn opengesteld. Er is in het hele land van alles te zien en te beleven, voor zowel jong als oud.

Thema | Levend erfgoed 

Dit jaar is het twintig jaar geleden dat het UNESCO verdrag voor de Bescherming van het Immaterieel Cultureel Erfgoed is gesloten en dat vieren we door het thema ‘Levend erfgoed’ te koppelen aan Open Monumentendag.  

We kunnen immaterieel erfgoed – oftewel levend erfgoed – omschrijven als de culturele gebruiken, tradities en ambachtelijke vaardigheden die mensen van huis uit hebben meegekregen, die zij zich eigen hebben gemaakt en die zij op hun beurt weer willen doorgeven. Dit immateriële erfgoed is – anders dan de stenen van een monument – voortdurend in beweging en verandert mee met de tijd én van beoefenaar tot beoefenaar.  

Deze ambachten, tradities en gebruiken zijn vaak onbewust al aanwezig in de monumenten, maar maken wij dit jaar nóg zichtbaarder tijdens Open Monumentendag. Denk bijvoorbeeld aan het ambacht van de molenaar. De molenaar kan zijn beroep niet uitoefenen zonder goed functionerende molen. Maar andersom is de molen ook slechts een zielloos gebouw zonder de molenaar en zijn werk. 

De monumenten barsten dit jaar dus uit hun voegen van levendigheid. Verrassende koppelingen tussen monumenten en levend erfgoed worden opgezocht. Van ijzersmeden tot de Anansi verteltraditie, van Gregoriaanse zang tot fanfares, van poffertjes tot Indische rijsttafel; (levend) erfgoed verbindt ons allemaal.  

Nieuwsgierig geworden? Zet 10 september in je agenda!